Blog Tư Vấn Pháp Luật - Long Phan PMT: GIAO DỊCH LIÊN KẾT VÀ THUẾ: HƯỚNG DẪN CHI TIẾT VÀ TOÀN DIỆN CHO DOANH NGHIỆP

Giao dịch liên kết ngày càng trở nên phổ biến trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc không nắm rõ các quy định pháp lý về thuế trong giao dịch liên kết có thể dẫn đến nhiều rủi ro cho doanh nghiệp. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết và toàn diện về giao dịch liên kết và nghĩa vụ thuế liên quan, giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định và phòng ngừa rủi ro pháp lý.

Giao dịch liên kết trong doanh nghiệp

Giao Dịch Liên Kết là gì?

Theo Nghị định 132/2020/NĐ-CP, giao dịch liên kết là các giao dịch phát sinh giữa các bên có quan hệ liên kết trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Quan hệ liên kết được xác định khi một bên có khả năng tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào việc điều hành, kiểm soát, góp vốn hoặc đầu tư vào bên còn lại.

Các hình thức quan hệ liên kết phổ biến:

• Quan hệ sở hữu: Một công ty sở hữu một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ của công ty khác.
• thông qua việc nắm giữ cổ phần, bổ nhiệm ban lãnh đạo, hoặc các thỏa thuận hợp tác.
• Quan hệ gia đình: Các cá nhân có quan hệ huyết thống hoặc hôn nhân (ví dụ: vợ chồng, cha mẹ - con cái, anh chị em ruột...) cùng tham gia điều hành, quản lý các doanh nghiệp khác nhau.

Các dạng giao dịch liên kết thường gặp:

• Mua bán hàng hóa.
• Cung cấp dịch vụ.
• Cho vay vốn.
• Chuyển giao tài sản cố định.
• Chuyển nhượng vốn.
• Hợp tác kinh doanh.
• Chia sẻ chi phí.

Ví dụ:

Công ty A sở hữu 51% vốn điều lệ của Công ty B. Khi Công ty A bán hàng hóa cho Công ty B với giá thấp hơn giá thị trường, giao dịch này được coi là giao dịch liên kết và có thể bị cơ quan thuế điều chỉnh.

>>> Xem thêm: Thủ tục khởi kiện tuyên giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo

Nghĩa Vụ Thuế đối với Doanh Nghiệp có Giao Dịch Liên Kết

Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp (TNDN)

Doanh nghiệp có giao dịch liên kết phải xác định giá giao dịch theo nguyên tắc giá thị trường để đảm bảo nghĩa vụ thuế TNDN. Nghị định 132/2020/NĐ-CP quy định 3 phương pháp xác định giá giao dịch liên kết:

• Phương pháp so sánh giá: So sánh giá giao dịch liên kết với giá của các giao dịch độc lập tương tự trên thị trường. Yêu cầu phải có dữ liệu về các giao dịch độc lập có thể so sánh được.
• Phương pháp so sánh tỷ suất lợi nhuận: So sánh tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp có giao dịch liên kết với tỷ suất lợi nhuận của các doanh nghiệp độc lập hoạt động trong cùng ngành, có quy mô và hoạt động tương tự.
• Phương pháp phân bổ lợi nhuận: Phân bổ lợi nhuận giữa các bên liên kết theo một tỷ lệ hợp lý, phản ánh đúng nguồn lực và công sức đóng góp của mỗi bên trong việc tạo ra lợi nhuận chung.

Cơ quan thuế có quyền ấn định giá giao dịch, tỷ suất lợi nhuận, tỷ lệ phân bổ lợi nhuận hoặc số thuế TNDN phải nộp nếu doanh nghiệp không tuân thủ quy định về kê khai, xác định giá giao dịch liên kết.

Chi phí lãi vay:

• Được trừ khi tính thuế TNDN, nhưng không vượt quá 30% tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh cộng với chi phí lãi vay thuần và chi phí khấu hao trong kỳ.
• Một số khoản chi phí không được trừ khi xác định chi phí để tính thuế TNDN theo quy định tại Điều 16 Nghị định 132/2020/NĐ-CP, ví dụ như chi phí quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại vượt quá mức quy định.

Thuế Giá Trị Gia Tăng (GTGT)

• Doanh nghiệp phải kê khai và nộp thuế GTGT theo quy định.
• Giá tính thuế GTGT phải phù hợp với giá thị trường.
• Cơ quan thuế có quyền ấn định giá tính thuế GTGT nếu phát hiện doanh nghiệp kê khai không đúng.
• Doanh nghiệp cần lưu trữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ chứng minh giá giao dịch.

Nghĩa vụ thuế trong giao dịch liên kết

Kê Khai và Quyết Toán Thuế Liên Quan đến Giao Dịch Liên Kết

• Doanh nghiệp có giao dịch liên kết phải lập Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết và nộp cùng với Tờ khai quyết toán thuế TNDN.
• Hồ sơ bao gồm: Tờ khai thông tin (Mẫu 01), Hồ sơ quốc gia (Mẫu 02), Hồ sơ toàn cầu (Mẫu 03).
• Thời hạn nộp Tờ khai chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính.

Rủi Ro về Thuế đối với Giao Dịch Liên Kết và Biện Pháp Phòng Ngừa

Các rủi ro:

• Truy thu thuế: Cơ quan thuế có thể truy thu thuế nếu phát hiện doanh nghiệp xác định giá giao dịch liên kết không đúng với giá thị trường.
• Phạt vi phạm hành chính: Doanh nghiệp có thể bị phạt tiền nếu không tuân thủ quy định về kê khai, xác định giá giao dịch liên kết.
• Tính lãi chậm nộp: Doanh nghiệp phải nộp lãi trên số tiền thuế chậm nộp.

Biện pháp phòng ngừa:

• Xây dựng chính sách giá rõ ràng, minh bạch, có cơ sở và chứng từ hợp lý.
• Thực hiện đúng quy định về kê khai thuế.
• Lưu trữ đầy đủ hồ sơ, chứng từ liên quan đến giao dịch liên kết.
• Tham khảo ý kiến từ các chuyên gia về thuế để đảm bảo tuân thủ.

Dịch Vụ Tư Vấn về Thuế đối với Giao Dịch Liên Kết cho Doanh Nghiệp

Long Phan PMT cung cấp các dịch vụ tư vấn về thuế trong giao dịch liên kết, bao gồm:

• Rà soát, xác định giao dịch liên kết.
• Lập Hồ sơ xác định giá giao dịch liên kết.
• Tư vấn phương pháp xác định giá.
• Hỗ trợ giải trình với cơ quan thuế.
• Đào tạo nhân sự về quản lý giao dịch liên kết.
• Tư vấn xử lý tranh chấp về thuế.
• Rà soát tuân thủ quy định về thuế.

Luật sư tư vấn giao dịch liên kết cho doanh nghiệp 

Tuân thủ đúng quy định về thuế trong giao dịch liên kết là yếu tố quan trọng để doanh nghiệp đảm bảo hoạt động kinh doanh bền vững và tránh các rủi ro pháp lý. Nếu doanh nghiệp của bạn cần hỗ trợ tư vấn hoặc dịch vụ liên quan đến giao dịch liên kết, hãy liên hệ với Long Phan PMT qua hotline 1900636387 để được tư vấn chi tiết.

 >>> Xem thêm: Xử lý giao dịch do người chưa thành niên xác lập

Nguồn trích dẫn từ: Luật Long Phan PMT

Tác giả: Luật sư Trần Tiến Lực