PHỤ CẤP TRONG QUAN HỆ LAO ĐỘNG

Phụ cấp là một phần quan trọng trong thu nhập của người lao động, nhằm bù đắp những chi phí phát sinh hoặc điều kiện làm việc đặc thù. Hiểu rõ về phụ cấp, các loại phụ cấp và sự khác biệt giữa phụ cấp với trợ cấp sẽ giúp cả người lao động và người sử dụng lao động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về phụ cấp trong pháp luật lao động Việt Nam, cùng với dịch vụ tư vấn chuyên sâu từ Luật sư Long Phan PMT.

Các loại phụ cấp ở Việt Nam

Phụ cấp là gì?

Khái niệm:

Phụ cấp là khoản tiền mà người sử dụng lao động trả thêm cho người lao động ngoài mức lương cơ bản, nhằm bù đắp các yếu tố sau:

Điều kiện lao động: Môi trường làm việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Tính chất công việc: Công việc có tính chất phức tạp, đòi hỏi kỹ năng, trình độ cao.
Điều kiện sinh hoạt: Làm việc tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Mức độ thu hút lao động: Khu vực khó khăn trong tuyển dụng.

Cơ sở pháp lý:

Bộ luật Lao động 2019.
Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH.
Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.

Quy định về phụ cấp:

Phụ cấp được quy định trong hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể hoặc quy chế trả lương của doanh nghiệp.
Người sử dụng lao động có trách nhiệm xây dựng và công bố quy chế trả lương, trong đó bao gồm các khoản phụ cấp.
Mức phụ cấp phải đảm bảo nguyên tắc công bằng, minh bạch, không thấp hơn mức tối thiểu do pháp luật quy định.

Các loại phụ cấp ở Việt Nam

Phụ cấp được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm:

a) Theo điều kiện làm việc:

Phụ cấp độc hại, nguy hiểm: Dành cho người lao động làm việc trong môi trường độc hại, nguy hiểm.
Phụ cấp làm thêm giờ: Trả thêm cho thời gian làm việc ngoài giờ hành chính.
Phụ cấp làm đêm: Trả thêm cho thời gian làm việc vào ban đêm.

b) Theo khu vực địa lý:

Phụ cấp khu vực: Áp dụng cho người lao động làm việc tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Phụ cấp thu hút: Áp dụng cho người lao động làm việc tại khu vực khó khăn trong tuyển dụng.

c) Theo trách nhiệm công việc:

Phụ cấp chức vụ: Dành cho cán bộ quản lý, người giữ chức vụ lãnh đạo.
Phụ cấp trách nhiệm: Dành cho những người lao động có vị trí, công việc đặc thù, đòi hỏi trách nhiệm cao.
Phụ cấp kiêm nhiệm: Trả thêm cho người lao động khi kiêm nhiệm thêm công việc khác.

d) Các loại phụ cấp khác:

Phụ cấp đi lại: Hỗ trợ chi phí đi lại cho người lao động.
Phụ cấp ăn trưa: Hỗ trợ chi phí ăn trưa cho người lao động.
Phụ cấp nhà ở: Hỗ trợ chi phí thuê nhà hoặc mua nhà cho người lao động.

Chi trả phụ cấp cho người lao động

>>> Xem thêm: Quy định về lãi suất tính tiền do chậm trả lương cho người lao động

Phụ cấp và Trợ cấp: Phân biệt và so sánh

Điểm khác biệt:

Tiêu chí	Phụ cấp	Trợ cấp
Mục đích	Bổ sung thu nhập, bù đắp chi phí, điều kiện làm việc	Hỗ trợ trong hoàn cảnh khó khăn, đặc biệt
Tính chất	Thường xuyên, định kỳ, trả cùng với lương	Không thường xuyên, theo sự kiện
Đối tượng	Người lao động đang làm việc	Người lao động đang làm việc và người đã nghỉ việc
Mức hưởng	Do doanh nghiệp quyết định, không thấp hơn quy định của pháp luật	Theo quy định của từng chế độ, không thấp hơn mức tối thiểu
Bên chi trả	Người sử dụng lao động	Cơ quan Bảo hiểm xã hội, người sử dụng lao động

Điểm tương đồng:

Đều là khoản tiền bổ sung ngoài lương cơ bản.
Nhằm hỗ trợ, nâng cao thu nhập cho người lao động.
Được điều chỉnh bởi Bộ luật Lao động và các văn bản pháp luật liên quan.

Câu hỏi thường gặp về phụ cấp

Phụ cấp có phải chịu thuế thu nhập cá nhân?

Tùy thuộc vào từng loại phụ cấp. Ví dụ: phụ cấp lương chịu thuế TNCN, phụ cấp độc hại không chịu thuế, phụ cấp điện thoại có mức khống chế.

Khi nào và như thế nào thì doanh nghiệp được điều chỉnh phụ cấp?

Doanh nghiệp có thể điều chỉnh phụ cấp theo thỏa thuận với người lao động, nhưng phải thông báo trước và mức điều chỉnh không được thấp hơn quy định của pháp luật.

Phụ cấp có ảnh hưởng đến quyền lợi bảo hiểm xã hội không?

Có. Một số khoản phụ cấp được tính vào lương để đóng BHXH. Mức đóng BHXH được tính theo tỷ lệ % trên tổng thu nhập (bao gồm lương và phụ cấp).

>>> Xem thêm: Khiếu nại khi công ty không trả phụ cấp nặng nhọc độc hại

Luật sư tư vấn các mức phụ cấp và trợ cấp

Dịch vụ của Luật sư Long Phan PMT:

Rà soát hợp đồng lao động, thỏa thuận về phụ cấp.
Xây dựng quy chế trả lương, phụ cấp cho doanh nghiệp.
Tư vấn về thuế, bảo hiểm liên quan đến phụ cấp.
Giải quyết tranh chấp về phụ cấp.
Cập nhật các quy định mới về phụ cấp.
Đại diện doanh nghiệp trong các vụ việc liên quan.
Soạn thảo văn bản nội bộ về chính sách phụ cấp.

Luật sư tư vấn lao động

Để được tư vấn chi tiết về phụ cấp, trợ cấp và các vấn đề pháp lý liên quan đến lao động, vui lòng liên hệ với Luật sư Long Phan PMT qua hotline 1900636387 . Chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn xây dựng chính sách lương, thưởng, phụ cấp hợp lý, hiệu quả và tuân thủ đúng quy định của pháp luật.

Nguồn trích dẫn từ: Luật Long Phan PMT

Tác giả: Thạc Sỹ - Luật Sư Võ Mộng Thu