Tảo hôn là một vấn đề nhức nhối, gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho cả cá nhân, gia đình và xã hội. Mặc dù pháp luật Việt Nam đã có những quy định nghiêm cấm tảo hôn, nhưng thực trạng này vẫn còn tồn tại, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về tảo hôn, bao gồm khái niệm, hậu quả, quy định pháp lý và những giải pháp nhằm ngăn chặn tảo hôn.
Tảo hôn là gì?
Khái niệm tảo hôn
Tảo hôn được hiểu là việc kết hôn khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi
kết hôn theo quy định của pháp luật. Cụ thể, theo khoản 8 Điều 3 Luật Hôn nhân
và Gia đình năm 2014, độ tuổi kết hôn hợp pháp tại Việt Nam là:
- Nam: Từ đủ 20 tuổi trở
lên.
- Nữ: Từ đủ 18 tuổi trở
lên.
Phân biệt tảo hôn và kết hôn sớm
Mặc dù đều là việc kết hôn ở độ tuổi trẻ, nhưng tảo hôn và kết hôn sớm có
sự khác biệt về mặt pháp lý:
- Tảo hôn: Là hành vi vi
phạm pháp luật, bị nghiêm cấm và có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự.
- Kết hôn sớm: Là việc kết
hôn khi đã đủ tuổi theo quy định pháp luật, nhưng vẫn còn ở độ tuổi khá trẻ
(ví dụ, nữ đủ 18 tuổi nhưng chưa đủ 20 tuổi). Kết hôn sớm không bị coi là
vi phạm pháp luật, nhưng có thể dẫn đến những hệ lụy về tâm lý, sức khỏe
và sự phát triển của các bên.
Hậu quả của tảo hôn
Tảo hôn gây ra những tác động tiêu cực đến nhiều mặt của đời sống:
- Sức khỏe:
- Tỷ lệ tử vong mẹ và
trẻ sơ sinh cao do các em gái chưa phát triển đầy đủ về thể chất để mang
thai và sinh con.
- Các biến chứng thai sản
như sinh non, sảy thai, nhiễm trùng hậu sản...
- Dễ mắc các bệnh lây
truyền qua đường tình dục.
- Tình trạng suy dinh
dưỡng, thiếu máu ở các bà mẹ trẻ em.
- Giáo dục:
- Trẻ em phải bỏ học sớm
để kết hôn và sinh con, ảnh hưởng đến tương lai học tập và phát triển sự
nghiệp.
- Giảm cơ hội tiếp cận
giáo dục, đặc biệt là đối với trẻ em gái.
- Thiếu kiến thức, kỹ
năng sống cần thiết.
- Kinh tế:
- Khó khăn trong việc
tìm kiếm việc làm do trình độ học vấn thấp, thiếu kỹ năng.
- Thu nhập thấp, không ổn
định, ảnh hưởng đến đời sống gia đình.
- Phụ thuộc kinh tế vào
gia đình hai bên.
- Tâm lý - xã hội:
- Chưa có sự chuẩn bị về
tâm lý cho cuộc sống hôn nhân và gia đình.
- Dễ xảy ra mâu thuẫn,
bạo lực gia đình.
- Mất tự do, không có
cơ hội phát triển bản thân.
- Gia tăng gánh nặng
cho xã hội về y tế, giáo dục và phúc lợi.
Quy định pháp luật về tảo hôn tại Việt Nam
Độ tuổi kết hôn hợp pháp
Như đã đề cập ở trên, nam phải đủ 20 tuổi và nữ phải đủ 18 tuổi mới được
phép kết hôn. Ngoài ra, pháp luật còn quy định các điều kiện kết hôn khác như:
- Tự nguyện: Việc kết
hôn phải dựa trên sự tự nguyện của cả hai bên, không bị ép buộc, lừa dối.
- Không thuộc trường hợp
cấm kết hôn: Pháp luật nghiêm cấm kết hôn trong một số trường hợp, chẳng hạn
như:
- Kết hôn cận huyết thống.
- Một bên hoặc cả hai
bên đã có vợ hoặc chồng.
- Người bị bệnh tâm thần
hoặc mắc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ hành vi.
Xử lý hành chính đối với hành vi tảo hôn
Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định các hình thức xử phạt hành chính đối với
hành vi tảo hôn:
- Phạt tiền từ 1.000.000
đồng đến 3.000.000 đồng: Đối với hành vi tổ chức lấy vợ, lấy chồng cho người
chưa đủ tuổi kết hôn.
- Phạt tiền từ 3.000.000
đồng đến 5.000.000 đồng: Đối với hành vi duy trì quan hệ vợ chồng trái
pháp luật với người chưa đủ tuổi kết hôn mặc dù đã có bản án, quyết định
đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
Xử lý hình sự đối với hành vi tảo hôn
Trong trường hợp nghiêm trọng, người tổ chức tảo hôn có thể bị truy cứu
trách nhiệm hình sự theo Điều 183 Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể:
- Phạt tiền từ
10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng: Hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến
02 năm đối với người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người
chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà
còn vi phạm.
![]() |
Hậu quả của việc tảo hôn |
Quan hệ vợ chồng từ tảo hôn có được công nhận?
Công nhận quan hệ vợ chồng từ tảo hôn
Mặc dù tảo hôn là hành vi vi phạm pháp luật, nhưng trong một số trường hợp,
quan hệ vợ chồng phát sinh từ tảo hôn vẫn có thể được công nhận. Theo khoản 2 Điều
11 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quan hệ hôn nhân trái pháp luật do tảo hôn
có thể được công nhận nếu:
- Đủ tuổi kết hôn: Tại
thời điểm Tòa án giải quyết, cả hai bên đã đủ tuổi kết hôn theo quy định.
- Yêu cầu công nhận: Cả
hai bên đều có yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân.
- Đáp ứng các điều kiện
kết hôn khác: Hai bên phải đáp ứng các điều kiện kết hôn khác theo quy định
của pháp luật (tự nguyện, không thuộc trường hợp cấm kết hôn...).
Yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật
Khoản 2 Điều 10 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định các cá nhân, tổ
chức sau có quyền yêu cầu Tòa án hủy kết hôn trái pháp luật:
- Cha, mẹ hoặc người
giám hộ của người chưa đủ tuổi kết hôn.
- Hội Liên hiệp Phụ nữ
Việt Nam.
- Cơ quan quản lý nhà nước
về bảo vệ trẻ em.
- Cơ quan quản lý nhà nước
về gia đình.
Việc hủy kết hôn trái pháp luật nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của
người chưa đủ tuổi kết hôn, giúp họ có cơ hội được tiếp tục học tập, phát triển
và có một cuộc sống hôn nhân hạnh phúc sau này.
![]() |
Tư vấn hủy kết hôn trái pháp luật |
Tảo hôn là một vấn nạn xã hội cần được đẩy lùi. Việc nâng cao nhận thức của cộng đồng, đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa, về tác hại của tảo hôn là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến tảo hôn hoặc các vấn đề pháp lý về hôn nhân và gia đình, hãy liên hệ với Công ty Luật Long Phan PMT qua hotline 1900636387 để được tư vấn và hỗ trợ.
>>> Xem thêm: Thủ tục đăng ký kết hôn mới nhất
Nguồn trích dẫn từ: Luật Long Phan PMT
Tác giả: Huỳnh Nhi
0 comments
Đăng nhận xét